Gerrit Komrij - De gelukkige schizo

De gelukkige schizo is een documentaire over Gerrit Komrij; de veelzijdige dichter en schrijver die zich zijn leven lang misplaatst heeft gevoeld waar hij ook was. Een portret van een eeuwige buitenstaander. "Ik weet niet wat links of rechts is. Ik voel me niet vervreemd of verscheurd. Ik aanvaard de versplintering van de wereldbeelden als een godsgeschenk. Ik ben de eerste gelukkige schizo", aldus Komrij.

Wie is Gerrit Komrij? Een lastige vraag. Niet alleen omdat Komrij een literaire duizendpoot is die alle genres uit de literatuur beheerst; hij is dichter, romanschrijver, bloemlezer, toneelschrijver, essayist en columnist. Maar vooral ook omdat hij zich in zijn werk verhult, verschuilt en zichzelf met tintelende spot tegenspreekt.

Toch zochten de documentairemakers Jan Louter en Onno Blom naar een antwoord. Voor de film De gelukkige schizo ontmoetten zij de dichter verschillende malen in zijn eigen universum. Een hagelwitte villa in Vila Pouca da Beira, een niemandsdorp in een uitloper van de Serra da Estrela. Daar, op de plek waar Komrij woont met zijn vriend en levensgezel Charles Hofman, volgden de filmmakers de dichter bij het schrijven van een nieuwe dichtbundel, gedurende zijn mijmeringen in zijn immense bibliotheek, en tijdens het alledaagse leven in het Portugese dorp. Ook vergezelden zij Komrij en Hofman op een barre tocht terug naar Alvites in Tras-os-Montes, het onherbergzame noorden van Portugal, waar zij twintig jaar geleden uit Nederland aankwamen.

In de documentaire komt een ander beeld naar voren van Komrij dan wat de meeste lezers en kijkers kennen. Niet louter de literaire houwdegen en de superieure ironicus komen aan het woord, maar ook de melancholieke dichter van zestig, die weet dat hij zich alleen thuis zal voelen 'tussen zes planken'. Zolang hij leeft, vindt hij slechts houvast in de taal.

bron: http://www.nps.nl (2005)